Toegeschreven aan Arnold Boonen
.org.jpg "body=[<b>Beschrijving:</b> mr. Antonie Martini (doek 79,5 x 64.5 cm) en Geertruyd Buys (doek 79,5 x 64,5 cm)<br><b>Vervaardiger:</b> Toegeschreven aan Arnold Boonen<br><b>Bron:</b> Iconografisch Bureau, 's-Gravenhage]")
Anthonie Martini
Wezel (Kleef) 6 februari 1654 - 's-Hertogenbosch 23 juni 1730 (76)
dbnl
Antoni Martini
|
MARTINI (Antoni), zoon van jonkheer Bernard Martini, kort na den vrede van Munster kapitein van een vendel voetknechten in dienst van den staat, in 1657 met drie zijner kinderen aan de pest overleden, en van Aletta del Bene, werd 6 februari 1654 te Wezel geboren, legde zich eerst te Amsterdam op den koophandel toe, en kreeg later onderrigt in de Latijnsche taal van Joh. Haverkamp, predikant te Delfzijl. Na zijne studien te Utrecht onder van Leusden, Burman en Essenius voltrokken te hebben, werd hij 11 maart 1680 prop. in de el. van Leyden, en (den 18 augustus 1680) predikant te Sassenheim, en vervolgens te 's Hertogenbosch, (10 september 1683). Den 6 junij 1684 droeg hem de regering het hoogleeraarsambt in de godgeleerdheid op. In deze betrekkingen bleef hij werkzaam tot den 21 augustus 1725, toen hij emeritus werd. Hij stierf den 23 junij 1730, bij zijne huisvrouw Geertruid, dochter van den vermaarden Amsterdamschen regtsgeleerde Paulus Buys, zuster van Mr. Willem Buys, pensionaris van Amsterdam, later secretaris der staten van Holland en West-Friesland, nalatende, Mr. Hendrik Bernard Martini, lid van den Raad te 's Hertogenbosch, en Bernard Martini, rector aan de Latijnsche school aldaar. Lucas van Eybergen en Diderik Steenwinkel hebben lijkredenen over hem gehouden. Hij schreef: Disputationes duae de sacrosancta Dei Trinitate (in 1688 door zijne leerlingen verdedigd.) Zijne nakomelingen bewaren nog vele zijner leerredenen. Zie A. Velingius, Redev. over de Ill. scholen te 's Bosch, bl. 62; Hermans, Conspectus Onom. liter. p. 22; Gesch. d. Ill. en Lat. scholen te 's Bosch, bl. 19; Schotel, Kerk. Dordr. D. II. bl. 313; Boekzaal, Aug 1730, bl. 234. |  |
dbnl.org
Functies
Anthonie Martini
Functies / onderscheiding(en)
- 1680. Predikant Sassenheim, 18 augustus 1680
- 1683. Predikant 's-Hertogenbosch (tevens hoogleraar 1684), 10 september 1683
- 1725. Emeritus, 21 augustus 1725
Genealogie
Lieburg
Anthonie Martini
classis: 's-Hertogenboschplaats: 's-Hertogenbosch
periode: 1683-1725
Repertorium van Nederlandse hervormde predikanten tot 1816
Sassen
16. Antonius Martini
Wesel (D.) 6 februari 1654 - 's-Hertogenbosch 23 juni 1730|
Was aanvankelijk voor de handel bestemd en werd naar Amsterdam gezonden om daarvoor te worden opgeleid. Op zijn aanhoudend verzoek werd hij echter onder de hoede gesteld van Joh. Hverkamp (overleden 1702), sinds 1666 hulpprediker
| 235 |
|
te Delfzijl, die hem met zoveel succes in het Latijn onderwees, dat hij die taal in negen maanden volkomen machtig heet te zijn geweest. In 1677 werd hij te Utrecht ingeschreven en hij studeerde daar Oosterse talen en theologie onder J. Leusden (1624-1699). Fr. Burman (1628-1679) en Andr. Essenius (1618-1677). Na 10 maart 1680 te Leiden als proponent te zijn toegelaten, deed hij 18 augustus 1680 zijn intrede als predikant te Sassenheim en 10 september 1683 te Den Bosch. Nog geen jaar later, 6 juni 1684, werd hij op een salaris van ƒ 500,- benoemd tot hoogleraar in de theologie als opvolger van P. Colonius (overleden 1684). Een beroep naar Franeker als predikant en hoogleraar sloeg hij af. De Groningse Hogeschool verleende hem een ere-doctoraat in de theologie. Op 21 augustus 1725 werd hij emeritus met behoud van salaris. Gedurende zijn 41-jarig professoraat heeft hij een groot aantal predikanten opgeleid, vooral ten behoeve van de dorpen in de Meierij. Hij is in de St. Janskerk begraven.
Martini was in 1683 gehuwd met Geertruyd Buys, dochter van mr. Paulus Buys, advocaat te Amsterdam. Uit dit huwelijk zijn te Den Bosch geboren en in de St. Janskerk gedoopt: Aletta Willemina 6 april 1690, Hendrik Bernard 21 juli 1693, Jacoba Elisabeth 10 november 1697, Paulus François 27 mei 1703.
De oudste zoon, Bernard (geboren Groningen, overleden Den Bosch 1736), fungeerde als legerpredikant te Mechelen en werd in 1710 praeceptor van de laagste klas, in 1713 conrector, in 1726 rector van de Latijnse School te Den Bosch; in de laatste functie volgde hij zijn schoonvader, Prof. Benjamin Noortbergh (1652-1731) op: hij was 18 november 1714 gehuwd met diens dochter Johanna*. Uit dit huwelijk werd 21 oktober 1715 een dood kind geboren; twee zonen zijn in de St. Janskerk gedoopt: Arnoldus Antonius 19 februari 1717, Benjamin 19 juli 1720. De eerste promoveerde 6 juli 1740 te Leiden in de geneeskunde op proefschrift: De epilepsis adultorum (Lugd. Bat. 1740), de tweede werd 8 augustus 1742 toegelaten als proponent en werd in 1745 predikant te Heerewaarden (Gld.), waar hij 26 mei 1755 overleed, nalatende een weduwe.
Martini's tweede zoon, mr. Hendrik Bernard ('s-Hertogenbosch 20
| 236 |
|
juli 1693 - 6 mei 1776), gepromoveerd te Leiden in de rechtsgeleerdheid, 9 juli 1716, op proefschrift De mandato (Lugd. Bat., 1716), later schepen en raad van 's-Hertogenbosch, was 2 april 1724 te 's-Hertogenbosch gehuwd met Anna Maria Emilia van Schagen (1694-1790)*. Hun kinderen werden in de St. Janskerk gedoopt: Antonia Geertruyd 12 januari 1725, Elisabeth 26 december 1725, Anna Maria 22 november 1726. mr. Antonius 18 jan 1728 (overleden 1800 als pensionaris van Den Bosch, gehuwd met Eva Maria Adriana Buys), Cornelis Gerard 7 september 1729, Wilhelmina 13 juni 1731 (begraven St. Janskerk 29 mei 1810, gehuwd te Den Bosch 29 juni 1778 met Prof. J.C. Palier 1729-1780), Nicolaas 27 mei 1733, Cornelis (2) 31 oktober 1734. Mr. Hendrik Bernard Martini was sinds 31 oktober 1718 eigenaar van het kasteel Zwijnsbergen onder Helvoirt. Prof. Martini woonde in latere jaren in de Choorstraat, in een huis, dat hij 2 mei 1701 gekocht had van de erven van schepen Gijsbert van Beresteyn (overleden Den Bosch 2 december 1701). Hij vergrootte zijn bezit ter plaatse door 13 maart 1717 van de kerkmeesters van de St. Jan een aan zijn huis grenzend deel van een „oude lootse der Groote Kerke” te kopen. Ten behoeve van zijn tweede zoon en waarschijnlijk voor diens behuizing kocht hij 29 nov. 1724 het huis St. Jorisstraat 82; Martini Jr. kan het echter slechts kort bewoond hebben, want reeds 30 september 1733 is het van een latere eigenaar in handen gekomen van Prof. Corn. de Witt (1695-1771), die er in 1738 nog twee belendende panden bij kocht en het gehele complex voor zijn eigen bewoning inrichtte.
| 237 |
Literatuur
A.R.M. Mommers, Brabant van generaliteitsland tot gewest, diss. Leiden (Utrecht-Nijmegen 1952) 461; Boekzaal, XXXI (aug. 1730), 234-237; LV (aug. 1742), 235; LX (febr. 1745) 229; BOELES, Frieslands Hoogeschool en het Rijks Athenaeum te Franeker (Leeuwarden 1878-1879) II 288-294; DE HAAS, Bossche Scholen van 1629 tot 1795 ('s-Hertogenbosch 1926) 135, 139, 145, 149; HERMANS, Geschiedenis der Illustre en Latijnsche Scholen te 's-Hertogenbosch , van haar ontstaan in den jare 1630, tot hare opheffing in den jare 1848 (Amsterdam 1852) 19-21; J.E. Elias, De Vroedschap van Amsterdam, 1578-1795, II (Haarlem 1905) 717; MOLHUYSEN, Bronnen tot de geschiedenis der Leidsche Universiteit ('s-Gravenhage 1919-1924) IV 267x; NNBW, Nieuw Nederlandsch Biographisch Woordenboek 1-10 (Leiden 1911-1937) II 876-877; VAN DER AA, Biographisch Woordenboek der Nederlanden III (Haarlem 1852) XII 321; VAN SASSE VAN YSSELT, De voorname huizen en gebouwen van 's-Hertogenbosch , alsmede hunne eigenaars of bewoners in vroegere eeuwen I-III ('s-Hertogenbosch 1911-1914) I 423; VAN SASSE VAN YSSELT, De voorname huizen en gebouwen van 's-Hertogenbosch , alsmede hunne eigenaars of bewoners in vroegere eeuwen I-III ('s-Hertogenbosch 1911-1914) II 572; VELINGIUS, Redenvoering over de Illustre Schoole van 's-Hertogenbosch ('s-Hertogenbosch 1760) 62-64.
'Levensberichten van de hoogleraren der Illustre School te 's-Hertogenbosch 1636-1810' in: Varia Historica Brabantica III (1969) 235-238
Wildeman
dr. Antoni MartiniGeboren te Wesel 6 februari 1654, overleden te ’s-Hertogenbosch 23 juni 1730, professor theologie der Illustre School aldaar; huwt te Buiksloot 31 oktober 1683 Geertruyd Buys geboren te Amsterdam 29 juni 1659, overleden te ’s-Hertogenbosch 25 maart 1724. | |
M.G. Wildeman, De Ridderschap van Noordbrabant (1903) No. 26
Artikelen
| 1949 |
Van AlphenDr Anthonius MartiniGekomen van Sassenheim 10 september 1683, emeritus 21 augustus 1725 Van Alphen's Nieuw Kerkelijk Handboek (1949) 264 |
|
| 1969 |
F.L.R. SassenAntonius MartiniWesel (D) 6 februari 1654 - 's-Hertogenbosch 23 juni 1730 Levensberichten van de hoogleraren der Illustre School te 's-Hertogenbosch 1636-1810 (1969) 235 |
|
| 2002 |
mr. E.J. WolleswinkelEen familiearchief ontleedDe Nederlandsche Leeuw 7/8 (2002) 285-318 |
Literatuur en bronnenpublicaties
A.J. van der Aa, Biographisch woordenboek der Nederlanden Deel 12. Eerste stuk (1869)
P.J. Blok en P.C. Molhuysen, Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek Deel 2 (1912)
M. de Haas, Bossche scholen van 1629 tot 1795 (1926) V, 71, 135, 139, 145, 149, 264
J.H. van Heurn, Beschrijving der Stad 's-Hertogenbosch (2022) 220, 386-387
Nederland's Adelsboek (1949) 46
Kees van den Oord, Scolae de Buscho 1274-1999 (1999) II.105
F.L.R. Sassen, 'Levensberichten van de hoogleraren der Illustre School te 's-Hertogenbosch' in: Varia Historica Brabantica III (1969) 235-238, 247, 267, 297
Ferd. Sassen, Studenten van de Illustre School te 's-Hertogenbosch 1636-1810 (1970) 8, 30, 37, 38, 43, 44, 48, 49, 55, 56, 59, 62, 6-70, 83, 84, 87, 88, 90
Aart Vos, Burgers, broeders en bazen (2007) 261
M.G. Wildeman, De Ridderschap van Noordbrabant (1903) No. 26
n: vermelding in een voetnoot
Bossche Encyclopedie |